BİR EĞİTİMİN HİKAYESİ: EXCEL’DE DASHBOARD EĞİTİMİ

Uzun yıllar üzerinde çalıştıgım Excel'de Dashboard Raporlama konseptinin giderek şirketlerimizde yayılmaya başladıgını ve yöneticilerimiz tarafından özellikle aranan bir rapor türü oldugunu görüyorum. Yöneticiler açısından vede raporu hazırlayan açısından çok sayıda avantajı olan raporlama türü.

Raporu hazırlayan açısından excel'de çalışmayı daha keyifli hale getirirken yönetici açısından da raporları daha anlaşılır şekle sokup ve sıkıcı olmaktan çıkarmaktadır.

Aslında bu eğitimi oluşturan kişi olarak ilginç ve eğlenceli bir hikayesi var benim tarafımda.

Dashboard raporlama normalde ERP programlarında kullanılan ayrı bir yazılım olarak karşımıza çıkmakta. Bu eğitimi ilk oluşturduğum 2010'lu yıllarda pek bilinen bir kavram değildi. Excel'de ise Dashboard diye bir anlayış ise hiç yoktu. O zamana kadar tabii yönetici özeti olarak geçmekte. Bugün geldiğimiz noktada dünyada ve Türkiye’de çok yaygın kullanılan paket programlar halini almış.

Excel'de Dashboard Raporlama eğitiminin bende ki çıkış noktası aslında çok ilginç. Master yaptıgım üniversite de aldıgım yada ögrendiğim bir şey değildi yada kitabı olan bir şeyde değildi. New York'ta çalışırken çok sevdiğim yöneticimdir aslında bu eğitimin sahibi!

Yöneticimin excel ile arası hiç iyi değildi ve benden sürekli bütün sonuçları bir sayfada görebileceği ve tıklayınca müşterilerinin bilgileri görebileceği raporlar isterdi. Excel'i o kadar kötüydü ki (Sorry David! ) hazırlayacagım raporun onun anlayabileceği bir düzeyde olması gerekiyordu. Bir şeylere tıklamalı istediği sonuca ulaşmalıydı. 

Yöneticime yönelik bu paradox'u çözebilmem tabii uzun zaman aldı. New York'ta yöneticime özel olarak geliştirdigim raporlama mantıgını Türkiye'ye döndüğümde eğitim haline getirmek istedim. Ve adına da Excel'de Dashboard Raporlama dedim. Olmayan bir şeye isim vermek zordu ama "D" ile başması benim için önemliydi :)

Ve eğitim için çalışmaya başladım. New York'ta hazırladıgım raporları Türkiye'de eğitim haline getirip ismini de Excel'de Dashboard koydum. Bu eğitimi 2010 yılında oluşturdugumuzu düşünürseniz dünyada eşi benzeri olmayan bir eğitimdi. Sadece bir kaç kişi 2010’lu yıllarda konuyla ilgili guru seviyesinde excel kullanabilmek adına bir şeyler yapıyordu Amerika’da ama raporlama konseptinin dışında çok ileri düzey excel nasıl olabilir seviyesinde.

Bu yazıyı neden yazıyorum? Yöneticime yönelik olarak geliştirdiğim ve adına da Excel'de Dashboard dediğim konsept Türkiye'de o  kadar yayılmaya başladı ki bir çok eğitim kurumu ve eğitimci aynı isimde (ve bazen aynı içerikte) eğitimi vermeye başladılar. Piyasayı yakından takip ediyorum. Hatta kitabını bile benden önce yazmaya çalışanlar olmuş sanırım. Bu konseptin kitabını yazmak istediğini söyleyip benden materyallerimi isteyenler bile oldu. Neyse ki kitabını da yazdım.

Ve daha ilginç olanı ise bazı şirketlerimiz benden Excel'de Dashboard Raporlama için teklif istiyorlar ve teklifi aldıktan sonra başka kurumlardan da aynı eğitimle ilgili teklif alacaklarını söylüyorlar. Ve benden teklif isteyip bu konunun geçmişine pek vakıf olmayan küçük bir kısmı diğer kurumlardan daha düşük teklif geldiği için onları tercih ettiğini söylüyor. Tabii bu durumlardaki ruh halimi kelimelere dökmek pek mümkün değil :) Kendi icat ettiğim eğitim için başka kurumlarla fiyatta rekabet etme anlayışı ile karşılaştım! Tabii ki sıkıntı değil, serbest piyasa. Buna karşıda elbette çözümler bulmam gerekecek.

Bu yazıyı bir başka yazma amacım, bu eğitimi veren kurumlarımızın ve eğitimci dostlarımın bu eğitimde asıl önemli unsurun excel olmadıgını benim David için geliştirdiğim raporlama mantıgının excele dökülmesi oldugunu bilmelerini istiyorum.

Excel'de Dashboard Raporlama konseptinde önemli unsur excel değil, raporlama nasıl olmalı sorusu. Bu soruya verdiğiniz cevapları excele dökebilecek sistematiği oluşturacak düzeyde excel bilgisi kullanıcı da olmalıdır. O nedenle eğitimi alanlar bilir eğitimin ilk konuları ileri düzey excel formülleridir.

Bu eğitim için diğer önemli parametreler ise eğitimin kurgusu ve senaryosu. 2010 yılından itibaren sürekli senaryosunu iyileştirdiğim bir eğitim. Tabii eğitimci olmayan dostlarım bu tabirleri garip bulabilirler ama ben eğitimci olarak herhangi bir eğitimde en dikkat ettiğim onlarca konu arasında en önemli ikisi eğitimin kurgusu ve senaryosudur.

Sırf bu kurgudan memnun olmadım için senaryosunu kafamda oluşturamadıgım için, açmadıgım ve ısrarla istenmesine ragmen vermediğim eğitimlerim var.

Peki nedir Dashboard? Ve Excel'de Dashboard Raporlama ne işinize yarayacak?

Excel'de hazırlamış olduğunuz raporların önemli verilerini ayrı bir sayfada özetleyerek, sadece önemli verilere yer verdiginiz, grafik unsurları ile görselliği zenginleştirdiğiniz ve aynı zamanda raporu daha interaktif yapıda kurguladıgınız özet rapora dashboard denir. Önemli ayakları:

1) sadece önemli performans verilerine yer vermelisiniz,

2) İleri düzey grafiklerle zenginleştirmelisiniz, 

3) interaktif bir yapıda olmalı.

4) Raporu hazırlayan analistin ileri düzeyde excel formüllerine vakıf olması gerekli.

Şayet excel'de raporlama yapıyorsanız bu konsept ile tanışmanızı tavsiye ederim. Bir çok yazılım firmasının ayrıca Dashboard uygulamalarıdır bulunuyor günümüzde.

bu konsepti kitap haline de getirdim. (4 senemi aldı!) Aşağıdaki sayfamda Excel'de Dashboard Kitabı diye görebilirsiniz. Kitapçılarda satışa çıkarmayı düşünmüyorum, sadece eğitimlerime katılan ögrencilerime dagıtmayı planlıyorum şimdilik. Ama akademik çalışma yapan dostlarım her zaman kapım açık size. Fakat bu kitabı okuyarak dashboard konseptini anlamak yerine 2 günlük dashboard eğitimlerine katılmanızı tavsiye ederim.

Daha fazla bilgi için:

www.newyorkakademi.com web sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

iyi dileklerimle

Serdar Kaya
New York Akademi